Gas Erop! Vijf valkuilen bij vraagarticulatie voor challenge based learning communities
Het belangrijkste leermoment dat we hadden bij Gas Erop! is dat het cruciaal is om te werken aan goede en concrete challenges in een learning community (LC). Zonder geschikte challenge komt er namelijk geen bruikbare oplossing uit een LC. Er moet dus sprake zijn van een goede vraagarticulatie. Er kunnen een aantal zaken misgaan bij de vraagarticulatie voor een challenge based LC. In deze blog lees je de vijf belangrijkste!
1. Onbekendheid met het concept van challenge based learning community
Veel potentiële opdrachtgevers zijn nog onbekend met het begrip “challenge based learning community”. Een challenge based LC is een groep van 6 tot 8 medewerkers van één bedrijf die samen met een kennisinstelling gedurende ongeveer 10 weken samenwerken aan een gedeeld vraagstuk. Hierbij staat sámen leren, werken en innoveren centraal. Er kan snel verwarring ontstaan met werkvormen als werkgroepen, kennisuitwisselingsgroepen of denktanks. Deze zijn wel degelijk anders dan de challenge based LC. Een werkgroep heeft immers vaak een duidelijke opdracht waarvan de uitkomst al min of meer vaststaat. Een kennisuitwisselingsgroep wisselt kennis en ervaringen uit, maar in de praktijk verandert er niet direct iets. Een denktank denkt na over nieuwe mogelijkheden en komt met adviezen, maar ook hier verandert de praktijk niet direct. De bedoeling van een challenge based LC is dat de uitkomst van de challenge nog niet bekend is, maar dat er door te leren, werken en innoveren een uitkomst ontstaat die in de praktijk ook direct (soms deels) wordt uitgevoerd.

2. De challenge is geen challenge
Veel opdrachtgevers hebben vragen of uitdagingen in hun achterhoofd die ze, als er tijd voor was, wel eens zouden willen oppakken of uitgezocht zouden willen hebben. Soms zien zij de challenge based LC als een middel om dergelijke vragen op te pakken. Echter, dit zijn vaak vragen die nog helemaal niet zijn opgepakt binnen het bedrijf. De vraag staat nog echt in de kinderschoenen. Dit soort vragen zijn niet geschikt. Er is dan nog te veel onduidelijk om in tien weken op te lossen en vaak is het lastig om medewerkers te vinden die in hun dagelijks werk te maken hebben met het onderwerp en ermee kunnen experimenteren.
3. De uitkomst is al bedacht
Een andere veelvoorkomende valkuil is dat de uitkomst al is bedacht. Er moet een checklist of een advies komen op een bepaald onderwerp. Het doen van een gedachtenexperiment, waarbij wordt uitgedacht hoe de nieuwe werkelijkheid er idealiter uit zou moeten zien is een ongewenste start van een challenge based LC. De kans om te leren wat in de praktijk werkt en om daadwerkelijke praktische kennis op te doen, wordt de LC ontnomen. Een LC leert iteratief door te experimenteren met mogelijke oplossingen, de uitkomsten ervan te bespreken en met deze informatie eventueel andere of mogelijk opvolgende oplossingen te verkennen. En wat werkt, dat blijven de deelnemers voortaan zo doen.
4. De samenstelling van de learning community past niet bij de challenge
Challenges kunnen een uitdaging zijn voor de ene functie, maar niet voor de andere. Een veelgemaakte fout is om functies in een LC op te nemen die leiding geven of beleid maken voor degenen die de uiteindelijke challenge in hun werk ervaren. In een challenge based LC zitten 6 tot 10 deelnemers met verschillende functies die samen, vanuit hun functie, de challenge kunnen oplossen. Vaak zijn zij in het proces rondom de challenge afhankelijk van elkaar, maar ze hebben weinig zicht op dat proces en wat dat betekent voor het werk van de ander. Juist door samen te leren, werken en experimenteren kan voorkomen worden dat oplossingen voor de één heel nadelig zijn en voor de ander voordelig.
5. De voorwaarden zijn niet goed
Om een challenge based LC te laten slagen moeten de voorwaarden in orde zijn. Denk hierbij aan de implementatie van een ICT-systeem waarvoor iedere deelnemer van de LC een account moet hebben dat is gekoppeld aan zijn functie. Het moet voor de deelnemers mogelijk zijn om tijdens het werk te experimenteren. Zonder beschikbare tijd of benodigde infrastructuur is het niet mogelijk om te komen tot werkbare oplossingen. De challenge moet dus al tot op zekere hoogte binnen het bedrijf of binnen de keten zijn geïmplementeerd, de technologie moet zijn geïntroduceerd en er moet al enige ervaring zijn opgedaan.
Hulpmiddelen en workshop voor een goede vraagarticulatie
Op de website van GasErop! https://www.utwente.nl/nl/bms/gas-erop/ zijn materialen beschikbaar voor het opstellen van een goede vraagomschrijving. Hier vind je een placemat om samen met de opdrachtgever in te vullen en een format om de vraagomschrijving op te stellen. Met financiering van de LLO-Katalysator leercultuurprijs is een workshop en on the-job-begeleidingssystematiek gemaakt waarin vraagophalers worden getraind in het voeren van het gesprek, het opstellen van de vraagomschrijving en het checken van een vraagomschrijving.
Vragen?
Wil je ook ontwikkelen in vraagophaling of graag eens van gedachte wisselen over geschikte challenges voor een Challenge Based Learning Community? Neem dan contact op met Amber Kornet: A.kornet@utwente.nl
Deze blog is geschreven door Gas Erop!
Amber Kornet, Britt Wiefferink, Maaike Endedijk, Margot van Rees en Stephan Corporaal

Deel ook je verhaal
Heb jij een ook verhaal dat goed past bij Lang Leve Ontwikkelen? Deel het en inspireer anderen!