Eigen regie in de glastuinbouw: de noodzaak van een sterke leercultuur
Hoe geef je als werkgever én werknemer zinvol invulling aan eigen regie? In dit verdiepende interview met Jolanda Rosloot van Kasgroeit blikken we terug én vooruit op de rol van eigen regie en het belang van een sterke leercultuur.
Een arbeidsmarkt die steeds sneller verandert door technologische en maatschappelijke innovaties vraagt om werkenden die niet afwachten, maar zelf in beweging komen. Dat betekent bewust keuzes maken, verantwoordelijkheid nemen en actief stappen zetten om daarmee eigen regie te nemen over hun loopbaan.
Voor een eerder artikel ging de SER over het thema ‘eigen regie’ in gesprek met Jolanda Rosloot, adviseur Opleiding en Ontwikkeling bij Kasgroeit. Kasgroeit is het startpunt voor leren en ontwikkelen in de glastuinbouw. Het is een initiatief van CNV, FNV, Glastuinbouw Nederland, Plantum en LTO Nederland en wordt gefinancierd vanuit fonds Colland Arbeidsmarkt.
In dit eerdere artikel vertelde Jolanda dat eigen regie niet alleen de verantwoordelijkheid van de werknemer is. Werkgevers dienen de eigen regie van de werknemer namelijk te stimuleren. Zij kunnen daarbij aan drie ‘knoppen’ draaien: richting, ruimte en ruggensteun.
Om eigen regie te stimuleren moeten organisaties richting geven door toekomstige veranderingen en benodigde competenties duidelijk te maken. Medewerkers hebben daarnaast ruimte nodig zoals tijd, autonomie en uitdaging om zich te kunnen ontwikkelen. Tot slot is ruggensteun van leidinggevenden en collega’s cruciaal om een omgeving te creëren waarin men elkaar ondersteunt en aanmoedigt om te blijven ontwikkelen.
Een vierde knop om eigen regie te stimuleren
Nu, bijna vier jaar na dit interview, beschouwt Jolanda het thema eigen regie als nog belangrijker. Door maatschappelijke en technologische ontwikkelingen veranderen functies binnen de glastuinbouwsector in hoog tempo. Actief inspelen op deze veranderingen door bedrijven én medewerkers is daarbij cruciaal. Kasgroeit benadrukt dat dit niet betekent dat iedereen voortdurend moet rennen om bij te blijven. Integendeel, zij introduceerden een vierde knop in de theorie van eigen regie genaamd, ‘rust en reflectie’.
“Wie wil ontdekken wat hij of zij écht wil, en dat ook wil voelen, neemt af en toe bewust de tijd om stil te staan en te bedenken: “Waar sta ik nu en hoe wil ik verder?” aldus Jolanda.
Het belang van een sterke leercultuur
Het nemen van eigen regie door de werknemer heeft pas zin als de werkomgeving uitnodigt tot leren en ontwikkelen. Zo stelt Jolanda: “Je kunt niet alleen de medewerker aanspreken op eigen regie als de organisatie er niets mee doet.” De vervolgvraag is dan, hoe creëer je zo’n werkomgeving? Hier komt het belang van een sterke leercultuur om de hoek kijken. Een cultuur waarin ontwikkelen niet iets is wat ‘erbij’ komt, maar een vanzelfsprekend onderdeel is van het werk. Hierbij wachten werkgevers niet op het initiatief van de medewerker om iets nieuws te leren, maar verkennen ze samen waar de medewerker zich in zou willen en kunnen ontwikkelen.
Samen bouwen aan een sterke leercultuur
Om de leercultuur van organisaties binnen de glastuinbouw te versterken heeft Kasgroeit daarom de handen ineen geslagen met de Horti Academy, een consortium bestaande uit bedrijven en kennisinstellingen, om een leercultuurtraject te ontwikkelen. Een mooi voorbeeld van een van hun trajecten is die bij orchideeënkwekerij Opti-flor. Bij Opti-flor waren er wel losse initiatieven omtrent het versterken van de leercultuur, maar ontbrak er een duidelijke structuur en visie. In samenwerking met Kasgroeit en de Horti-Academy groeiden de losse initiatieven uit tot een samenhangende leerstrategie. Leidinggevenden kregen een coachende rol en medewerkers werden actief betrokken bij hun eigen ontwikkeling. Op deze manier worden medewerkers bij Opti-flor gestimuleerd om eigen regie te nemen.
Maatwerk als sleutel tot succes
Nu is het niet zo dat het leercultuurtraject bij Opti-flor 1-op-1 wordt gekopieerd bij andere organisaties. Een belangrijk kenmerk van het leercultuurtraject van Kasgroeit en de Horti Academy is juist het maatwerk. Geen enkel traject is hetzelfde omdat elk bedrijf andere vragen en behoeften heeft. Hier valt volgens Jolanda bij publieke onderwijsinstellingen die iets met leercultuur op de werkvloer willen doen dan ook nog veel winst te behalen. Zij ziet dat deze onderwijsinstellingen nog sterk aanbodgericht werken, terwijl bedrijven juist behoefte hebben aan ondersteuning bij hun eigen praktijkvragen.
Samen met het bedrijf wordt gekeken naar wat er speelt, waar de urgentie ligt en welke stappen passen bij de organisatie. Soms is dat een aantal workshops, maar het kan ook langdurig traject zijn met een actieplan. De rol die Kasgroeit inneemt verschilt daarmee ook per traject. Dit kan een duurzame rol als sparringpartner zijn, maar ook een begeleidende rol op de achtergrond. “We doen wel een voorstel voor de lange termijn” zegt Jolanda, “maar het gaat heel erg om waar het bedrijf op dat moment behoefte aan heeft.”.
Tegelijkertijd benadrukt ze dat het opbouwen van een leercultuur tijd kost. “Je wilt niet alles binnen drie maanden oplossen want het kost gewoon tijd.” Daarom kiest Kasgroeit bewust voor een aanpak in kleine, behapbare stappen. Niet alles hoeft in één keer. Zo blijft het voor bedrijven overzichtelijk en ontstaat er ruimte om te leren en te groeien in hun eigen tempo.
Luister goed en maak het niet te groot
Eigen regie vraagt om meer dan alleen motivatie van de medewerker. het vraagt om een sterke leercultuur waarin het vanzelfsprekend is om je binnen een organisatie te blijven ontwikkelen. Een sterke cultuur ontstaat niet van de een op de andere dag, maar bouw je stap voor stap op. Zoals Jolanda zegt: “Maak het niet te groot, maar kijk gewoon wat kan ik nú doen?”. Daarbij is het dus niet ‘one-size-fits-all’, maar begint het met een luisterend oor en aandacht voor wat er echt binnen een organisatie speelt.
Wil je meer informatie over wat de LLO-Katalysator doet om de leercultuur bij het mkb te stimuleren? Klik dan op deze link:
Deel ook je verhaal
Heb jij een ook verhaal dat goed past bij Lang Leve Ontwikkelen? Deel het en inspireer anderen!